So sánh dòng mạch gỗ và dòng mạch rây

HỎI: So sánh dòng điện mạch gỗ và dòng điện mạch rây?

TRẢ LỜI:

	mạch gỗ	mạch sàng
Kết cấu	– Tế bào mạch gỗ gồm tế bào chết, có 2 loại: bào quan và ống. Cấu trúc hình thái: + Tế bào hình thoi dài, xếp thành hàng dọc và xếp chồng lên nhau. + Tế bào hình ống: chỉ có ở thực vật hạt kín và một số thực vật hạt trần, là tế bào ngắn có vách kép đục lỗ. Đặc điểm cấu trúc: + Tế bào chưa có màng và các bào quan cấu tạo nên tế bào rỗng → làm sức cản dòng chảy thấp. + Vách phụ được làm chắc chắn, kiên cố, chịu nước → giúp chịu áp lực nước. + Thành nguyên sinh chất mỏng, đục lỗ → giúp các chất di chuyển trong tế bào + Các tế bào cùng loại nối với nhau thành ống dài từ gốc đến lá tạo điều kiện cho các dòng mạch gỗ di chuyển vào bên trong.	– Mạch rây gồm tế bào sống là ống và tế bào đi kèm. Cấu trúc hình thái: + Tế bào ống rây: là tế bào chuyên hóa cao để vận chuyển các chất với đặc điểm là không có nhân, ít bào quan, còn lại chất nguyên sinh là những sợi mảnh. Nhiệm vụ: tham gia trực tiếp vận chuyển sàng + Tế bào nhân sơ: là những tế bào tiếp giáp với tế bào ống rây có đặc điểm là nhân to, nhiều ti thể, chất nguyên sinh dày đặc, không bào nhỏ. Nhiệm vụ: cung cấp năng lượng cho tế bào ống rây
thành phần dịch thuật	Chủ yếu là nước và các ion khoáng. Ngoài ra còn có các chất hữu cơ được tổng hợp từ rễ (axit amin, amit, vitamin…)	– Dịch mạch rây bao gồm: + Sucrose (95%), axit amin, vitamin, hormone thực vật, ATP… + Một số ion khoáng được tái sử dụng, nhiều K+ tạo thành lưới lọc có pH từ 8,0-8,5.
Động lực	– Có sự tổng hợp của 3 lực đó là: lực đẩy (áp suất rễ), lực hút do thoát hơi nước ở lá, lực liên kết giữa các phân tử nước và lực bám dính vào thành mạch gỗ.	– Là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn (lá) và cơ quan chứa (rễ, củ, quả…) – Mạch rây nối tế bào của cơ quan nguồn với tế bào của nguồn chứa giúp mạch rây chảy từ các vùng nơi có áp suất thẩm thấu cao sang nơi có áp suất thẩm thấu thấp.

Hãy cùng Trường Đại học Kinh doanh & Công nghệ Hà Nội mở rộng kiến ​​thức về gỗ và dây chuyền sàng nhé!

1. Các dòng vận chuyển vật chất trong thực vật

Ở thực vật có các con đường vận chuyển sau:

Mạch gỗ (còn gọi là mạch Xilem hay mạch ngược dòng): vận chuyển nước và các ion khoáng từ đất vào mạch gỗ của rễ và tiếp tục nổi lên dọc theo mạch gỗ ở thân rồi lan lên lá và các bộ phận khác của cây. Các tính năng: vận chuyển chống trọng lực và lực cản thấp.

– Dòng rây (dòng đi xuống): vận chuyển các chất hữu cơ và các ion khoáng di động như K+, Mg2+… từ các tế bào quang hợp ở phiến lá đến cuống lá rồi đến nơi cần sử dụng hoặc dự trữ. ở gốc rễ. , hạt, củ, quả… Đặc điểm: vận chuyển theo hướng trọng lực và có lực cản.

2. Mối quan hệ giữa dòng điện mạch gỗ và dòng điện mạch rây

– Mạch gỗ và mạch rây là hai con đường không hoàn toàn độc lập ở thực vật.

– Nước có thể từ mạch gỗ vào mạch rây và từ mạch rây vào mạch gỗ nhờ vận chuyển ngang.

3. Bài tập

Câu 1. Chứng minh cấu tạo của mạch gỗ thích nghi với chức năng vận chuyển nước và ion khoáng từ rễ lên lá.

Dạy

– Mạch gỗ gồm các bào quan và ống là tế bào chết, rỗng, không có màng và bào quan → không cản trở quá trình vận chuyển và không bị mất năng lượng trong quá trình vận chuyển.

– Thành tế bào được hóa lỏng ổn định → chịu được áp lực của nước trong vận chuyển

– Bố cục hợp lý giúp dòng vận chuyển liên tục từ rễ lên lá:

+ Các tế bào cùng loại liên kết với nhau thành ống dài từ gốc lên đến các tế bào nhu mô của lá tạo điều kiện cho dòng nhựa cây di chuyển vào bên trong.

+ Các ống cùng loại (ống vách – ống mạch, ống mạch – ống ống) hoặc khác loại (ống sinh tử – ống mạch) được sắp xếp khít nhau sao cho lỗ bên của ống này trùng với lỗ bên của ống bên cạnh, đảm bảo đảm bảo vận chuyển nội bộ liên tục nếu một số đường ống bị hư hỏng hoặc tắc nghẽn và cũng là đường dẫn cho dòng chảy ngang.

Câu 2. Động lực nào giúp cho dòng nước và các ion khoáng di chuyển từ rễ lên lá?

Dạy

– Động lực giúp cho dòng nước và các ion khoáng di chuyển từ rễ lên lá là:

Áp suất gốc (động lực học cấp dưới),

+ Lực hút do thoát hơi nước ở lá (động lực học đầu)

+ Lực tương tác giữa các phân tử nước và giữa các phân tử nước với thành gỗ.

Câu 3. Nếu bị chặn một ống gỗ mạch thì dòng điện trong mạch gỗ đó có tiếp tục đi lên không? Tại sao?

Dạy

– Nếu một ống mạch gỗ bị tắc, dòng vận chuyển có thể tiếp tục đi lên bằng cách di chuyển qua các lỗ bên vào ống bên của ống bên cạnh và tiếp tục đi lên.

Câu 4. Yếu tố nào dẫn động dòng mạch dẫn từ lá về rễ và các cơ quan khác?

Dạy

– Động lực của dòng mạch rây từ lá đến rễ và các cơ quan khác là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan cho (lá) và cơ quan nhận (rễ, hạt, quả…).

Đăng bởi: vietabinhdinh.edu.vn

Chuyên mục: Sinh 11, Sinh 11

Bạn thấy bài viết So sánh mạch gỗ và mạch rây có giải quyết được vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu chưa hãy góp ý thêm về nó. So sánh dòng điện mạch gỗ và dòng điện mạch rây bên dưới để https://vietabinhdinh.edu.vn/ chỉnh sửa & hoàn thiện nội dung tốt hơn phục vụ bạn đọc! Cảm ơn bạn đã ghé thăm website của trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội

Nhớ để nguồn bài viết này: So sánh dòng mạch gỗ và dòng mạch rây của website vietabinhdinh.edu.vn

Chuyên mục: Giáo dục