Mất đoạn NST thường gây nên hậu quả

Câu hỏi: Mất đoạn nhiễm sắc thể thường dẫn đến:

A. Gây chết hoặc giảm sức sống.

B. Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

C. Không ảnh hưởng đến đời sống sinh vật.

D. Có thể chết khi còn hợp tử.

Trả lời:

Đáp án A

Xóa bỏ thể đột biến có hại nhất đối với thể đột biến vì mất gen → có thể làm mất tính trạng gây chết hoặc làm giảm khả năng sống của thể đột biến.

Hãy cùng Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội tìm hiểu thêm về đột biến nhiễm sắc thể!

Đột biến số lượng nhiễm sắc thể là những biến đổi làm thay đổi số lượng nhiễm sắc thể trong tế bào.

I. Độ phong phú của đột biến

1. Khái niệm và các loại

– Định nghĩa: Là đột biến làm thay đổi số lượng nhiễm sắc thể ở một hay một số cặp tương đồng.

– Các dạng đột biến lệch bội

Dạng đột biến dị hợp tử	Đặc điểm của nhiễm sắc thể trong tế bào	Ký hiệu của NST
Không thể	Tế bào lưỡng bội mất 2 nhiễm sắc thể của một cặp.	2n-2
cơ thể một	Tế bào lưỡng bội mất một cặp nhiễm sắc thể.	2n-1
Nhân bản một cơ thể	Trong tế bào lưỡng bội, hai cặp nhiễm sắc thể có một	2n-1-1
cơ thể thứ ba	Ở tế bào lưỡng bội, một cặp nhiễm sắc thể có ba	2n + 1
nội dung bốn	Trong tế bào lưỡng bội, một cặp nhiễm sắc thể có bốn	2n + 2
tứ giác đôi	Trong tế bào lưỡng bội có 4 cặp nhiễm sắc thể.	2n + 2 + 2
…

2. Cơ chế phát sinh

– Do rối loạn phân chia tế bào.

Xảy ra trong giảm phân liên quan đến thụ tinh

+ Hay trong nguyên phân tạo khảm.

Xảy ra trong giảm phân liên quan đến thụ tinh

Trong giảm phân: Là tác nhân gây đột biến làm cho một hoặc nhiều cặp nhiễm sắc thể không phân li tạo ra các giao tử bất thường (thừa hoặc thiếu nhiễm sắc thể).

Trong thụ tinh: Sự kết hợp của giao tử bất thường với giao tử bình thường hoặc giữa các giao tử bất thường sẽ tạo ra đột biến lệch bội.

Xảy ra trong quá trình nguyên phân (Ở tế bào sinh dưỡng)

– Do sự phân li bất thường của các cặp NST trong nguyên phân đã hình thành tế bào đơn bội.

– Tế bào dị bội tiếp tục nguyên phân làm cho một phần cơ thể có tế bào đơn bội, tạo thể khảm.

3. Hậu quả

– Sinh vật dị hợp tử thường không có khả năng sống hoặc bị giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản tùy loài.

Ví dụ về một số bệnh lệch bội ở người:

+ Hội chứng Down (tam nhiễm sắc thể 21), (2n + 1) = 47 nhiễm sắc thể

+ Người định cư (3 giới tính XXY), (2n + 1) = 47NST

+ Nữ siêu nhân (XXX), (2n + 1) = 47NST

+ Độc tố (cặp giới tính XO) → (2n-1) = 45NST

4. Ý nghĩa

– Cung cấp nguyên liệu cho quá trình tiến hóa và chọn giống.

– Xác định vị trí của gen trên nhiễm sắc thể.

II. Đột biến đa bội

1. Khái niệm và cơ chế tự đa bội hóa.

– Định nghĩa: Là sự tăng thêm một số lần bộ NST đơn bội của cùng một loài và lớn hơn 2n. Trong đó 3n, 5n, 7n… gọi là các bội lẻ; và 4n, 6n… được gọi là các bội số chẵn.

Cơ chế tạo:

Trong quá trình nguyên phân, các nhiễm sắc thể của tế bào không phân li để tạo thành giao tử chứa 2n. Thông qua quá trình thụ tinh, sự kết hợp của các giao tử 2n này với nhau tạo thành thể tứ bội 4n hoặc sự kết hợp của giao tử n bình thường tạo ra thể tam bội 3n.

Trong lần nguyên phân đầu tiên của hợp tử, nếu tế bào không phân chia các nhiễm sắc thể thì cũng tạo thành thể tứ bội.

2. Khái niệm và cơ chế phát sinh gen của sinh vật đa bội.

– Định nghĩa: Là đột biến làm tăng số lượng bộ gen đơn bội của hai loài khác nhau.

Cơ chế phát sinh gen: Cơ chế hình thành thể dị hợp là lai xa kết hợp với đa bội hóa để tạo ra cây lưỡng bội gồm 2 bộ nhiễm sắc thể của 2 loài lai.

3. Hậu quả và vai trò của đột biến đa bội

Đặc điểm của thể đa bội:

+ Tế bào to, cơ quan sinh dưỡng lớn, phát triển khỏe, chống chịu tốt.

+ Các thể đa bội lẻ (3n, 5n…) hầu như không có khả năng phát sinh giao tử bình thường. Các giống cây ăn quả không hạt thường đa bội (dưa hấu, nho, v.v.)

– Vai trò: Đột biến đa bội có vai trò quan trọng trong quá trình tiến hóa (hình thành loài mới) và trong trồng trọt (tạo cây trồng có năng suất cao…)

Đăng bởi: Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội

Chuyên mục: Sinh học lớp 12 , Sinh học 12

Nhớ để nguồn bài viết này: Mất đoạn NST thường gây nên hậu quả của website vietabinhdinh.edu.vn

Chuyên mục: Giáo dục