Lý thuyết Vật lý 11 Bài 3. Điện trường và cường độ điện trường. Đường sức điện

Lý thuyết Vật Lí 11 Bài 3. Điện trường và cường độ điện trường. Đường sức điện

Lý thuyết Vật Lí 11 Bài 3. Điện trường và cường độ điện trường. Đường sức điện –

Lý thuyết Vật Lí 11 Bài 3. Điện trường và cường độ điện trường. Đường sức điện

I. Điện trường

1. Môi trường truyền tương tác điện

Giả sử ta cho hai quả cầu nhiễm điện trái dấu vào một bình kín rồi hút hết không khí ra ngoài thì lực hút giữa hai quả cầu tăng lên. Như vậy, giữa hai quả cầu phải có một môi trường nào đó truyền tương tác điện. Môi trường đó là điện trường

2. Điện trường

Điện trường là một dạng vật chất (môi trường) bao quanh một điện tích và được gắn vào điện tích. Điện trường tác dụng lực điện lên các điện tích khác đặt trong nó.

II. cường độ điện trường

1. Khái niệm cường độ điện trường

Giả sử có một điện tích điểm Q đặt tại điểm O. Điện tích này tạo ra xung quanh nó một điện trường. Để nghiên cứu điện trường Q tại điểm M, người ta đặt một điện tích điểm thử q và tính lực điện tác dụng lên q. Theo định luật Coulomb, q càng xa Q thì lực điện càng nhỏ. Ta nói rằng điện trường ở những điểm càng xa Q thì càng yếu. Từ đó xuất hiện khái niệm cường độ điện trường: cường độ điện trường đặc trưng cho độ mạnh yếu của điện trường tại một điểm.

2. Định nghĩa

Cường độ điện trường tại một điểm là số đo công do lực điện trường thực hiện tại điểm đó. Nó được xác định bằng thương số của độ lớn lực điện F tác dụng lên điện tích thử (dương) q đặt tại điểm đó và độ lớn của q.

E là cường độ điện trường tại điểm ta xét.

3. Vectơ cường độ điện trường

Cường độ điện trường được biểu diễn bằng một vectơ gọi là vectơ cường độ điện trường.

Vectơ cường độ điện trường Đúng:

– phương và chiều trùng với phương và chiều của lực điện tác dụng lên điện tích thử dương q;

– chiều dài (mô đun) biểu thị độ lớn của cường độ điện trường theo một tỷ lệ nào đó.

4. Đơn vị đo cường độ điện trường

Đơn vị đo cường độ điện trường là vôn trên mét (kí hiệu V/m).

5. Cường độ điện trường của điện tích điểm

Cường độ điện trường của điện tích điểm Q trong chân không:

6. Nguyên lý chồng chất điện trường

điện trường Đồng thời lực điện tác dụng lên điện tích q độc lập với nhau, điện tích q chịu tác dụng của điện trường tổng hợp. :

Các vectơ cường độ điện trường tại một điểm được tổng hợp theo quy tắc hình bình hành.

III. Đường sức điện

1. Hình ảnh các đường sức điện

Cho hai quả cầu kim loại vào một bể nhỏ hình chữ nhật, có thành kính trong suốt, chứa dầu cách điện. Cho phép một số hạt cách điện (chẳng hạn như mùn cưa) lơ lửng trong dầu. Trộn lẫn các hạt cách điện rồi tích điện cho hai quả cầu trái dấu. Ta sẽ thấy các hạt cách điện nằm dọc theo đường nối hai quả cầu gọi là lực điện trường.

2. Định nghĩa

Đường sức điện trường là đường mà tiếp tuyến của nó tại mỗi điểm là giá của véc tơ cường độ điện trường tại điểm đó. Hay đường sức điện là đường mà lực điện tác dụng lên.

3. Hình dạng đường sức của một số điện trường

– Ta chỉ vẽ được đường tác dụng của lực trong những trường hợp đơn giản như: đường sức trong điện trường của một điện tích điểm như hình vẽ sau:

Các trường hợp khác phải chụp, vẽ như sau:

4. Đặc điểm của đường sức điện

a) Qua mọi điểm trong điện trường chỉ có một lực điện trường.

b) Đường sức là đường sức có hướng. Chiều của đường sức điện trường tại một điểm là chiều của véc tơ cường độ điện trường tại điểm đó.

c) Các đường sức của điện trường đều không khép kín. Nó đi ra từ một điện tích dương và kết thúc bằng một điện tích âm. Nếu chỉ có một điện tích thì các đường sức đi từ điện tích dương đến vô cực hoặc từ vô cực đến điện tích âm.

d) Mặc dù đường sức điện trường dày đặc nhưng ta chỉ có thể vẽ được một số đường sức theo quy ước: Số đường sức đi qua một diện tích nào đó vuông góc với đường sức điện trường tại một điểm mà ta cho là tỉ lệ thuận với độ lớn của lực. Số lượng. điện trường tại điểm đó.

5. Điện trường đều

Là điện trường mà vectơ cường độ điện trường tại mọi điểm có phương, chiều và độ lớn; Các đường sức là những đường thẳng song song cách đều nhau.

xem thêm Giải bài tập Vật Lý 11: Bài 3. Điện trường và cường độ điện trường. Đường sức điện

Đăng bởi: Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội

Chuyên mục: Vật lý lớp 11 , Vật lý 11

Nhớ để nguồn bài viết này: Lý thuyết Vật lý 11 Bài 3. Điện trường và cường độ điện trường. Đường sức điện của website vietabinhdinh.edu.vn

Chuyên mục: Giáo dục