Câu đặc biệt là gì? Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn

Bạn đang xem: Câu đặc biệt là gì? Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn tại vietabinhdinh.edu.vn

Thế nào là câu đặc biệt? Hầu hết các kiểu câu trong tiếng Việt đều tuân theo quy tắc chung là có đầy đủ các thành phần cấu tạo chủ ngữ, vị ngữ. Trong nhiều trường hợp, các câu có sự khác biệt về cấu trúc nhằm nhấn mạnh hoặc làm cho ngữ cảnh của cả đoạn văn thêm đặc sắc. Bài viết hôm nay của chúng tôi sau đây sẽ giúp các bạn tìm hiểu thêm về câu đặc biệt trong ngữ pháp tiếng Việt.

Thế nào là câu đặc biệt?

Câu đặc biệt là câu không được cấu tạo theo cấu trúc cụm chủ vị thông thường. Nói cách khác, câu đặc biệt là loại câu không tuân theo một quy tắc ngữ pháp nào.

Câu đặc biệt không được diễn đạt theo cấu tạo theo mô hình chủ ngữ mà được diễn đạt dưới nhiều hình thức khác nhau. Đây là kiểu câu được sử dụng phổ biến trong văn học và giao tiếp hàng ngày với những mục đích cụ thể khác nhau.

Ví dụ:

– “Mừng quá! Lần này được 10 điểm đấy! “ – Câu buồn cười đến mức thiếu chủ ngữ, vị ngữ

– “Trời ơi! Ai lấy xe đạp của tôi vậy?” – Câu “Trời ơi” là câu đặc biệt

Xem thêm phương thức biểu đạt là gì

Công dụng của câu đặc biệt là gì?

Xác định thời gian và địa điểm hành động diễn ra

Ví dụ:

“Đêm Giáng sinh, mọi người vội vã trở về nhà để quây quần bên bữa cơm ấm áp bên gia đình”.

→ Câu đặc biệt “Đêm giáng sinh” dùng để xác định thời gian

Thể hiện cảm xúc của người nói

Ví dụ:

“Oh chúc may mắn! Điểm của tôi lần này khá tốt.”

→ Câu đặc biệt “Ôi may mắn quá” thể hiện cảm xúc vui sướng, hạnh phúc của người nói

Gọi và trả lời

Ví dụ:

“Ôi Ngọc! Xuống đi, mẹ tôi nói với tôi điều này.”

→ Câu đặc biệt “Ngọc Ơi” dùng để gọi tên người

Liệt kê hoặc công bố sự tồn tại của sự vật hoặc hiện tượng

Ví dụ:

“Dòng người đi xem hội thật đông vui. Bước chân. Cười nói. Vỗ tay.”

→ Câu đặc biệt “Tiếng bước chân. Cười nói. Vỗ tay” được sử dụng để thông báo những âm thanh trong câu chuyện đang được nói đến.

Xem thêm câu ghép là gì

Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn

Như nhau

Chúng đều là những câu có sự khác biệt về cấu trúc ngữ pháp
Thường bao gồm 1 từ hoặc 1 cụm từ
Điểm chung của tất cả chúng là chúng cực kỳ ngắn gọn

Sự khác biệt

	câu đặc biệt	câu rút gọn
Căn bản	Câu không được cấu tạo theo mô hình chủ ngữ	Vốn từ được kết cấu theo mô hình chủ ngữ nhưng rút gọn một số thành phần
Về xác định thành phần câu	Từ hoặc cụm từ trong câu là trung tâm ngữ pháp của câu, không thể xác định rõ đó là bộ phận nào của từ hoặc cụm từ đó.	Tùy từng trường hợp mà có thể xác định rút gọn thành phần nào của câu, cụm từ nào.
Về mức độ phục hồi thành phần câu	Không thể khôi phục	Có thể khôi phục phần đã rút gọn để tạo thành câu hoàn chỉnh
Ví dụ	“Trời ơi! Mưa như trút nước” → Câu “Trời ơi” là câu đặc biệt, không theo mô hình chủ ngữ nên không thể phục hồi	“Ai làm đổ mực?” – Biển → Câu “Hai” là câu đã được rút gọn đáp án. Có thể phục nguyên câu văn như sau: “Hai là người làm đổ mực”.

Bài tập câu đặc biệt có đáp án

đặt câu

Đây là dạng bài khá phổ biến có câu đặc biệt. Bài thi sẽ yêu cầu bạn đặt 1 hoặc nhiều câu đặc biệt về một chủ đề cụ thể hoặc tự chọn. Dạng bài tập này sẽ giúp các em làm quen và củng cố kiến thức về câu đặc biệt.

Ví dụ: Đặt câu đặc biệt với các từ cho sẵn dưới đây:

một, ồ

bơi

c, Quá

đ, Ngày

Câu trả lời:

a, Ồ tuyệt vời! Tôi đã giải quyết vấn đề này rồi.

b, nga! Bạn sẽ đi chơi cầu lông với tôi chiều nay chứ?

c, tôi thích nó! Ngày mai tôi sẽ đi công viên với bố mẹ tôi

d, Ngày hè. Ánh nắng chói chang càng làm chúng tôi thêm ngột ngạt.

Xem thêm tài liệu Văn học tại Trung Tâm Đào Tạo Việt Á

Xác định câu đặc biệt, câu rút gọn trong đoạn văn và cho biết tác dụng của chúng

Dạng bài tập này sẽ yêu cầu các em nắm vững khái niệm và phân biệt câu đặc biệt, câu rút gọn. Có như vậy bạn mới không bị bỡ ngỡ khi thực hiện dạng bài tập này. Bên cạnh đó, việc chỉ ra tác dụng của các kiểu câu còn giúp bạn tăng khả năng cảm thụ văn học.

Ví dụ: Tìm câu đặc biệt và câu rút gọn trong các ví dụ sau, nêu tác dụng của chúng trong câu

a, Lòng yêu nước như một điều đáng quý. Có khi bày trong tủ kính, trong lọ pha lê rất dễ nhìn. Nhưng cũng có khi được giấu kín đáo trong rương, trong rương. Vì vậy, phải ra sức tuyên truyền, giải thích, lãnh đạo, tổ chức để lòng yêu nước của mọi người được hòa nhập vào công việc kháng chiến. Nhà ái quốc.

b, Đứng trước tổ dế, con ong xanh vỗ nhẹ cánh, cong người, nhe những chiếc răng ngoác và sắc như gọng kìm rồi nhanh chóng lao xuống hang sâu. Ba giây. Bốn giây. Năm giây. Thật lâu!

c, Sóng vỗ ầm ĩ, đập vào đá ven bờ. Gió thổi từng cơn. Xa xa, ánh sáng rực rỡ của một con tàu đang lênh đênh trên biển. Một tiếng huýt sáo.

Câu trả lời:

a, Câu đặc biệt: Không có

Câu ngắn gọn: “Có khi trưng trong tủ kính, trong lọ pha lê cho dễ nhìn. Nhưng cũng có khi nó được giấu trong rương, trong rương.”

Tác dụng: Làm cho câu văn ngắn gọn, súc tích hơn, hạn chế khả năng lặp từ với câu trước.

b, Câu đặc biệt: “Ba giây. Bốn giây. Năm giây. Đã quá lâu rồi!”

Câu ngắn: Không có

Hàm số:

– Ba giây. Bốn giây. Năm giây: xác định thời lượng của câu chuyện được kể

– Dài quá: bộc lộ cảm xúc của người kể

c, Câu đặc biệt: Tiếng còi

Câu ngắn: Không có

Tác dụng: báo tin đang xảy ra (con thuyền đang dong buồm ra khơi)

Viết đoạn văn có sử dụng câu đặc biệt

Với kiểu bài này, các em cần vận dụng tối đa kiến thức để viết thành đoạn văn và đặt câu đặc biệt. Nhớ sử dụng đúng ngữ cảnh và không lạm dụng quá nhiều câu đặc biệt để tạo thành một đoạn văn hoàn chỉnh.

Trên đây là thông tin về câu đặc biệt mà Trung Tâm Đào Tạo Việt Á muốn giới thiệu đến các bạn. Hy vọng qua bài viết trên các bạn đã hiểu câu đặc biệt là gì và cách sử dụng chúng để không bị nhầm lẫn với câu rút gọn. Chúc các bạn sớm sử dụng thành thạo kiểu câu này trong văn học và đời sống hàng ngày.

Bạn thấy bài viết Câu đặc biệt là gì? Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn có đáp ướng đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Câu đặc biệt là gì? Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn bên dưới để vietabinhdinh.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: vietabinhdinh.edu.vn

Nhớ để nguồn bài viết này: Câu đặc biệt là gì? Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn của website vietabinhdinh.edu.vn

Chuyên mục: Giáo dục